Όλα τα μάτια των αγορών έχουν στραφεί -και απολύτως δικαιολογημένα- στη Μέση Ανατολή. Αν και το κόστος μιας άμεσης ιρανικής επίθεσης στο Ισραήλ είχε ήδη – τουλάχιστον εν μέρει- κοστολογηθεί, προκύπτει ένα μεγάλο ερώτημα.
Θα υπάρξει αντίδραση τέτοια που να είναι ικανή να τροφοδοτήσει περαιτέρω ανάφλεξη στην περιοχή με την εμπλοκή και άλλων γειτονικών χωρών; Αρκετοί αναλυτές επισημαίνουν ότι επρόκειτο για επίθεση, η οποία σχεδιάστηκε να «αναχαιτιστεί εύκολα» και πως «σπάνια βλέπουμε επιθυμία για αποκλιμάκωση να δηλώνεται τόσο ρητά», ουδείς όμως παραγνωρίζει το ότι η περιοχή είναι ένα «καζάνι που βράζει».
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Και φυσικά ουδείς μπορεί να αγνοήσει το γεγονός πως έχουμε πια ευθεία αντιπαράθεση μιας πετρελαιοπαραγωγού χώρας, όπως το Ιράν και ενός κρίσιμου ενεργειακού κόμβου, όπως το Ισραήλ, κάτι που σε συνδυασμό με τον «αποκλεισμό» της Διώρυγας του Σουέζ, αλλά και τα όποια εμπόδια ενδεχομένως προκύψουν στις ροές του «μαύρου χρυσού» μέσω του Στενού του Ορμούζ διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό «κοκτέιλ». Από την άλλη βέβαια εάν διαψευστούν οι αρνητικές προοπτικές και το Ισραήλ αποφύγει να ρίξει και άλλο «λάδι στη φωτιά», τότε ενδεχόμενα οι αγορές να πάρουν διαφορετική τροπή.
Τα επόμενα κρίσιμα 24ωρα, η απάντηση του Ισραήλ και το στενό του Ορμούζ
Σε κάθε περίπτωση, τα επόμενα 24ωρα είναι κρίσιμα πόσο μάλλον όταν συνήθως σε ανάλογα γεγονότα η άμεση αντίδραση των αγορών είναι «πουλήστε τώρα». Κάτι βέβαια, που δεν αναμένεται να ισχύσει με τις τιμές του πετρελαίου, το αντίθετο μάλιστα, καθώς αυτές υπολογίζεται πως θα «φουσκώσουν» εκ νέου και το ζήτημα είναι η έκταση και η ένταση: Αυτή την στιγμή και μετά την κλιμάκωση του πολέμου από πλευράς Ιράν, οι επενδυτές φαίνεται πως θα εστιάσουν αφενός στην «απάντηση» του Ισραήλ και αφετέρου στις ροές του «μαύρου χρυσού» μέσω του στενού του Ορμούζ. Στην εν λόγω περιοχή, μεταξύ Ομάν και Ιράν, εντοπίζεται ένα βασικό σημείο αποθήκευσης και διακίνησης για περίπου το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πετρελαίου. Πιθανή διακοπή της ροής του «μαύρου χρυσού» θα ανέβαζε τα ασφάλιστρα κινδύνου και τις τιμές.
1/3 της κατανάλωσης στην Ευρώπη, ενώ πέρα από το φυσικό αέριο το Ισραήλ «προώθησε» στους ευρωπαίους και περίπου 6 δισ. κ.μ. LNG.
Πάντως, το πρόβλημα της «Γηραιάς Ηπείρου» με το φυσικό αέριο, σήμερα είναι ηπιότερο από το 2022, όταν οι τιμές είχαν φτάσει στα 133 ευρώ η μεγαβατώρα.
Οι ευρωπαϊκές αποθήκες αερίου είναι πλήρεις και η κατανάλωση περίπου 15% χαμηλότερη σε σύγκριση με τα προ της κρίσης επίπεδα.
Εκτός εάν διακοπούν οι εργασίες σε πολλά κοιτάσματα φυσικού αερίου, η Ευρώπη διατηρεί-σε γενικές γραμμές- μια καλή ισορροπία σε ό,τι αφορά την επάρκεια σε φυσικό αέριο γι’ αυτόν τον χειμώνα. Και πάλι, πάντως, ο τομέας φυσικού αερίου του Ισραήλ έχει μετατραπεί από χέρι βοηθείας σε ενδεχόμενο πονοκέφαλο.
«Έσπασε» και η «γέφυρα» Ισραήλ – Αραβικών Εμιράτων
Ο πόλεμος έβαλε εμπόδια και σε μια σημαντική γεωπολιτικά συγχώνευση: Η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία των Εμιράτων, ADNOC, είχε υποβάλλει προσφορά ύψους 2 δισ. δολ. μαζί με τη βρετανική ΒΡ για την εξαγορά του 50% της NewMedEnergy, που παράγει το υπεράκτιο φυσικό αέριο του Ισραήλ.
Η εταιρεία αυτή ελέγχει το 35% του κοιτάσματος Λεβιάθαν (το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στην Μεσόγειο) και δεδομένου ότι έχουν μεσολαβήσει από το 2020 οι Συμφωνίες του Αβραάμ και οι σχέσεις των δύο πλευρών είχαν εξομαλυνθεί, η εν λόγω συμφωνία λάμβανε άλλες ευρύτερες διαστάσεις.
Εντούτοις, από τη στιγμή που ξεκίνησε η σύρραξη Ισραήλ – Παλαιστινίων, η συμφωνία μπήκε στον «πάγο», καθώς ο ρόλος της ADNOCκατέστη πολιτικά«επικίνδυνος».
Δεδομένου ότι η NewMed θα εξακολουθήσει να ανήκει κατά 50% στον ισραηλινό όμιλο Delek, μια συμφωνία θα σήμαινε πως χρήματα Αράβων θα κατέληγαν σε Ισραηλινούς επενδυτές ως μερίσματα.
enikonomia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου