ΚείμενοΓιώργος Μαζιάς Αν κοιτάξουμε προσεκτικά το αρχιπέλαγος της Ιαπωνίας, ο χάρτης γίνεται μια άπειρη σειρά από πολύ μικρά νησιά. Συνολικά, η χώρα του «ανατέλλοντος ηλίου» αποτελείται από περισσότερα από 14.000 νησιά, τα περισσότερα από τα οποία ονομάζονται Rito.
Είναι απομακρυσμένα νησιά με σχετικά μικρή επιφάνεια, αλλά η Ιαπωνία ακόμη και τον Μάρτιο του 2023 (ανα)γνώριζε μόνο την ύπαρξη 6.800 από αυτά, δηλαδή λιγότερα από τα μισά. Για τρεις δεκαετίες, αυτός ήταν ο επίσημος αριθμός που παρουσίασε η ακτοφυλακή της ιαπωνικής χώρας το 1989.
Για την Ιαπωνία είναι και πρόβλημα και ευκαιρία. Παρά το γεγονός ότι αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 2% της συνολικής χερσαίας έκτασης της, είναι παράλληλα και το 20% της θαλάσσιας Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της. Η ερήμωση τους, ωστόσο, καθιστά ολοένα και πιο δύσκολη την προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών και περιπλέκει επίσης την άμυνα μιας τόσο εκτεταμένης περιοχής. Μια πολύ περίπλοκη πρόκληση για μια χώρα που δεν έχει τακτικό στρατό παρά μόνο δύναμη 250 χιλιάδων εθνοφυλάκων.
Τώρα η γεωγραφική αρχή της Ιαπωνίας υπολόγισε εκ νέου τη γεωγραφία της χρησιμοποιώντας δορυφορικές εικόνες που επέτρεψαν τον καθορισμό συστάδων νησιών που προηγουμένως θεωρούνταν ως ενιαία μάζα. Η συνολική επιφάνεια της Ιαπωνίας δεν έχει αλλάξει αλλά μάλλον η κατανομή της. Περισσότερα από 100.000 Rito έχουν πραγματικά βρεθεί, αλλά η Ιαπωνία ταξινομεί ως νησιά μόνο επιφάνειες με διάμετρο άνω των 100 μέτρων.
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Kyodo News, υπάρχουν εξηγήσεις για αυτήν την εκπληκτική αποκάλυψη. Πρώτα απ ‘όλα, η γεωχωρική τεχνολογία έχει βελτιωθεί από την τελευταία έκθεση, επιτρέποντας στους χαρτογράφους να προσδιορίσουν σωστά ομάδες νησιών που προηγουμένως είχαν αναγνωριστεί εσφαλμένα ως μεμονωμένες χερσαίες μάζες.
Οι φυσικές καταστροφές και οι ακραίες καιρικές συνθήκες αλλάζουν επίσης συνεχώς το τοπίο του νησιωτικού έθνους, γεγονός που διαρκώς οδηγεί την Ιαπωνία στο να χάνει ή να κερδίζει γη. Σύμφωνα με το περιοδικό Smithsonian, μια νησίδα που ονομάζεται Esanbe Hanakita Kojima, η οποία βρισκόταν 4,5 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, εξαφανίστηκε αφού διαβρώθηκε από τον άνεμο και τον πάγο.
Το 2021, μια υποβρύχια ηφαιστειακή έκρηξη 750 μίλια νότια του Τόκιο δημιούργησε ένα νησί σε σχήμα ημισελήνου. Τα νησιά που δημιουργούνται από ηφαιστειακές εκρήξεις συχνά εξαφανίζονται από τη διάβρωση – παρόμοια νησιά σχηματίστηκαν και διαλύθηκαν το 1904, το 1914 και το 1986.
Τώρα, ο ρυθμιστικός φορέας του ΟΗΕ ορίζει ένα νησί ως μια «φυσικά σχηματισμένη περιοχή γης, που περιβάλλεται από νερό, που βρίσκεται πάνω από το νερό κατά την παλίρροια».
Η επικράτεια της Ιαπωνίας αποτελείται από τέσσερα μεγάλα νησιά: το Χονσού (το κύριο νησί της Ιαπωνίας που φιλοξενεί πόλεις όπως το Τόκιο, το Κιότο και την Οσάκα), το Χοκάιντο (το βορειότερο νησί της Ιαπωνίας που έχει έξι εθνικά πάρκα) το Σικόκου και του Κιούσου. Υπάρχουν και άλλα μικρότερα νησιά, όπως το Ναοσίμα — γνωστό ως «νησί τέχνης» για τα τρία μοντέρνα και σύγχρονα μουσεία τέχνης — και το Οκουνοσίμα, με το παρατσούκλι Usagi Jima ή «νησί κουνελιών» για τα εκατοντάδες άγρια κουνέλια που περιφέρονται σε αυτό.
Αυτή η νεά μεγάλη θαλάσσια επέκταση αντιπροσωπεύει μια μοναδική οικονομική ευκαιρία. Το 99% των 123 εκατομμυρίων κατοίκων ζει στα πέντε κύρια νησιά και το υπόλοιπο 1% κατοικεί στα νησιά Ρίτο από τα οποία τα περισσότερα (το 38%) ταξινομούνται ως φυσικά πάρκα.
Η έκταση της Ιαπωνίας είναι τόσο μεγάλη που τα πιο μακρινά της σημεία είναι τόσο μακριά, που η ατόλη Okino Torishima, για παράδειγμα φτάνει τα νότια σύνορα της πιο κοντά στις Φιλιππίνες από στη μητέρα πατρίδα.
Για να καταλάβουμε τι σημαίνει να ζεις σε ένα απομακρυσμένο νησί στην Ιαπωνία, μπορούμε να πάρουμε ως ακραίο παράδειγμα το αρχιπέλαγος Οgasawara. Το μόνο μέσο μεταφοράς για να φτάσετε εκεί όπου ζουν περίπου 2.000 άνθρωποι είναι ένα πλοίο που χρειάζεται 24 ώρες για να καλύψει την απόσταση από το Τόκιο. Τη δεκαετία του ’50 ήταν υπανάπτυκτες περιοχές χωρίς κάθε είδους υποδομή ή σύνδεση με την ηπειρωτική χώρα. Έκτοτε βελτιώθηκαν οι δημόσιες υπηρεσίες και οι θαλάσσιες και αεροπορικές συνδέσεις, ωστόσο δεν ήταν αρκετό για να σταματήσει τη μείωση του πληθυσμού, ο οποίος από 920.000 κατοίκους το 1960 έφτασε σε λιγότερους από 500.000 το 2010. Από τότε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού των Ritó, ειδικά οι νέοι, έχουν μεταναστεύσει στις μεγάλες μητροπόλεις της χώρας για να βρουν ευκαιρίες και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.
Τώρα σχεδόν το 40% του πληθυσμού των νησιών Ritó είναι πάνω από 65 ετών και η κατάσταση δεν φαίνεται ότι πρόκειται να βελτιωθεί. Το κλίμα είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας όχι μόνο επειδή αυτά τα νησιά πλήττονται σε πολλές περιπτώσεις από τυφώνες αλλά και επειδή η κλιματική αλλαγή μπορεί να κάνει τη ζωή πολύ δύσκολη σε μέρη με λίγους πόρους.
Για το ιαπωνικό κράτος όμως αυτά τα νησάκια είναι θησαυρός. Σε πολλά υπάρχουν κοιτάσματα σπάνιων γαιών. Eπιπλέον κάθε αρχιπέλαγος περιβάλλεται από ρεύματα που ευνοούν άφθονες περιοχές αλιείας. Η διατήρηση της πληθυσμιακής παρουσίας είναι βασικός στόχος για την ιαπωνική κυβέρνηση ώστε να αποτρέψει κάθε διεκδίκηση από γειτονικές χώρες. Η Ιαπωνία έχει διαφορετικές εδαφικές διαμάχες για τα πιο απομακρυσμένα νησιά στην επικράτειά της. Τα πιο διάσημα είναι τα νησιά Cilis που έχει καταλάβει η Ρωσία από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στην ατόλη Okino Torishima, η οποία είναι επίσης ένα από τα πιο μακρινά σημεία της χώρας, υπάρχει παρατηρητήριο ωστόσο αυτή η νησίδα διεκδικείται από Κίνα, Νότια Κορέα και Ταϊβάν. Η Κίνα διεκδικεί επίσης αυτά τα νησιά που κατελήφθησαν από την Ιαπωνία τον 19ο αιώνα. Από τότε που ανακαλύφθηκε ένα υποθαλάσσιο κοίτασμα πετρελαίου στη δεκαετία του ’70, η κυβέρνηση του Πεκίνου διεκδικεί τα κατ΄αυτή ιστορικά της δικαιώματα. Η αιώνια κόντρα δεν σταματά ποτέ…
in.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου