Εκπτώσεις, πρόστιμα, επιδοτήσεις και απαλλαγές στην ακίνητη περιουσία από το 2025

 

Φοροαπαλλαγές, εκπτώσεις, αλλά και πρόστιμα, προβλέπει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο για ιδιοκτήτες ακινήτων, αλλά και όσους θέλουν να ανακαινίσουν τις κατοικίες 

τους.

Στόχος είναι να ανοίξουν τα κλειστά ακίνητα και να περιοριστούν οι άδειες για βραχυχρόνιες μισθώσεις στο κέντρο της Αθήνας, για να αντιμετωπιστεί η στεγαστική κρίση. Στο πλαίσιο αυτό, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει και διατάξεις με κίνητρα για ανακαινίσεις, με αύξηση των επιδοτήσεων για την επισκευή κατοικιών.

Παράλληλα, εισάγονται διατάξεις που ορίζουν την αύξηση του παλαιού τέλους διαμονής (τέλος ανθεκτικότητας πλέον), τόσο για τα ξενοδοχεία και τις ενοικιαζόμενες κατοικίες όσο και για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Πώς θα ανοίξουν τα κλειστά ακίνητα

Φοροαπαλλαγή για τριάντα έξι μήνες για το εισόδημα φυσικών προσώπων από την εκμίσθωση ακινήτων που δηλώνονταν ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση προβλέπει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Συγκεκριμένα, για τους τριάντα έξι πρώτους μήνες μετά τον μήνα κατά τον οποίο συνάπτεται η σχετική σύμβαση μίσθωσης, δεν φορολογείται το εισόδημα φυσικών προσώπων που προέρχεται από εκμίσθωση κατοικιών με εμβαδόν έως εκατόν είκοσι τετραγωνικά μέτρα, εφόσον:

α) Το εισόδημα προέρχεται από σύμβαση μίσθωσης διάρκειας τουλάχιστον τριών ετών, που συνάπτεται μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025.

β) Η εκμισθούμενη κατοικία κατά τα φορολογικά έτη 2022, 2023 και, αν η μίσθωση καταρτίζεται το 2025, και κατά το φορολογικό έτος 2024:
- έχει δηλωθεί στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος ως κενό ακίνητο (έντυπο Ε2) ή δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο ακίνητο, ούτε ως κύρια ούτε δευτερεύουσα κατοικία του εκμισθωτή, ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενο, ούτε δωρεάν παραχωρούμενο ακίνητο (έντυπα Ε1 και Ε2) ή
- έχει διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση, και οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση,

γ) ο εκμισθωτής δεν έχει υποβάλει στη φορολογική διοίκηση δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας για το ακίνητο κατά το έτος της μίσθωσης και έως την έναρξη αυτής ή για το ίδιο διάστημα έχει υποβάλει δήλωση βραχυχρόνιας μίσθωσης του ακινήτου.

Αν εντός των τριών ετών το ακίνητο ξενοικιαστεί, η απαλλαγή παύει να ισχύει από το φορολογικό έτος που αυτό δεν μισθώνεται ή, στην περίπτωση που διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση, η απαλλαγή παύει να ισχύει από το πρώτο έτος της μίσθωσης.

Σημειώνεται ότι η συνδρομή των προϋποθέσεων της απαλλαγής αποδεικνύεται μόνο από εμπρόθεσμες δηλώσεις πληροφοριακών στοιχείων και φορολογίας εισοδήματος και, ειδικά ως προς τα έτη 2022 και 2023, από δηλώσεις που έχουν υποβληθεί έως την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος νόμου. Επί της ουσίας δεν γίνονται δεκτές τροποποιητικές δηλώσεις.

"Ανακαινιάζω - Νοικιάζω"

Από τον Ιανουάριο του 2025 αλλάζει το πρόγραμμα "Ανακαινίζω - Νοικιάζω", με το οποίο επιδοτείται η επισκευή κατοικιών με σκοπό τη διάθεσή τους για εκμίσθωση και στο οποίο συμμετέχουν, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ - gov.gr), ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων, εφόσον:

α) Διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 50%.

β) Το ακίνητο έχει έκταση έως 100 τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή.

γ) Έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των 300.000 ευρώ.

δ) Το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών τελευταίων ετών.

Όσοι ενταχθούν στο πρόγραμμα "Ανακαινίζω - Νοικιάζω" επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι 13.500 ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται στο 60% των πραγματοποιηθεισών δαπανών και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:

α) Τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά.

β) Μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τριών τουλάχιστον ετών.

Σημειώνεται ότι μέρος της επιδότησης μπορεί να προκαταβάλλεται. Η προκαταβολή αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% του συνόλου της επιδότησης που χορηγείται σε κάθε δικαιούχο.

Παγώνουν οι άδειες για βραχυχρόνιες μισθώσεις

Φρένο στη διάθεση νέων κατοικιών για βραχυχρόνια μίσθωση στο κέντρο της Αθήνας και πρόστιμο που μπορεί να φτάσει τα 40.000 ευρώ για όσους παραβούν την απαγόρευση προβλέπει το σχέδιο νόμου "Μέτρα για την ενίσχυση του εισοδήματος, φορολογικά κίνητρα για την καινοτομία και τους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων και άλλες διατάξεις", που αναρτήθηκε σε δημόσια διαβούλευση.

Ειδικότερα, προβλέπονται τα εξής:

- Αναστολή διάθεσης νέων κατοικιών στην 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων για βραχυχρόνια μίσθωση για ένα έτος. Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουαρίου 2025 έως την 31η Δεκεμβρίου 2025 δεν επιτρέπεται η εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής για ακίνητα που βρίσκονται στην 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, προβλέπεται πρόστιμο ίσο με το 50% του εισοδήματος που αποκτάται από βραχυχρόνια μίσθωση από την 1η Ιανουαρίου 2025 και μέχρι τον έλεγχο, που δεν είναι κατώτερο από 20.000 ευρώ. Σε περίπτωση νέας παράβασης εντός του ίδιου φορολογικού έτους, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το ποσό των εισπραχθέντων μισθωμάτων, που δεν είναι κατώτερο από 40.000 ευρώ.

- Αύξηση του τέλους ανθεκτικότητας. Συγκεκριμένα, προβλέπεται:

1) Υποχρεωτική ασφάλιση επιχειρήσεων με ετήσια ακαθάριστα έσοδα από 500.000 ευρώ και άνω.

2) Θεσπίζεται τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση σε τουριστικά καταλύματα ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα, τους μήνες Απρίλιο έως Οκτώβριο, ως εξής:

- Για ξενοδοχεία:

• 1-2 αστέρων, 2 ευρώ
• 3 αστέρων, 5 ευρώ
• 4 αστέρων, 10 ευρώ
• 5 αστέρων, 15 ευρώ

- Σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια - διαμερίσματα, 2 ευρώ.

- Σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης, 8 ευρώ. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., επιβάλλεται τέλος ανθεκτικότητας 15 ευρώ.

- Σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα - τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες), 15 ευρώ.

- Σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα - τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες, 8 ευρώ εάν η επιφάνειά τους είναι μικρότερη των 80 τ.μ. και 15 ευρώ αν είναι άνω των 80 τ.μ.

Για το διάστημα Νοεμβρίου-Μαρτίου το τέλος ανθεκτικότητας διαμορφώνεται ως εξής:

- Για ξενοδοχεία:

• 1-2 αστέρων, 0,5 ευρώ
• 3 αστέρων, 1,5 ευρώ
• 4 αστέρων, 3 ευρώ
• 5 αστέρων, 4 ευρώ

- Σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια - διαμερίσματα, 0,5 ευρώ.

- Σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης, 2 ευρώ. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ., επιβάλλεται τέλος ανθεκτικότητας 4 ευρώ.

- Σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα - τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες), 4 ευρώ,

- Σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα - τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες, 2 ευρώ εάν η επιφάνειά τους είναι μικρότερη των 80 τ.μ. και 4 ευρώ αν είναι άνω των 80 τ.μ.

Το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση βαρύνει τον διαμένοντα, που έκανε χρήση του δωματίου ή του διαμερίσματος, επιβάλλεται μετά τη διαμονή του στο κατάλυμα και πριν από την αναχώρησή του από αυτό, με την έκδοση ειδικού στοιχείου - απόδειξης είσπραξης τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση και αποδίδεται στη φορολογική διοίκηση με μηνιαίες δηλώσεις. Οι δηλώσεις υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν της έκδοσης κάθε ειδικού στοιχείου - απόδειξης είσπραξης τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση. Το ειδικό στοιχείο - απόδειξη στην κλιματική κρίση δεν επιβαρύνεται με Φόρο Προστιθέμενης Αξίας. Το ως άνω τέλος δεν επιβάλλεται σε περίπτωση δωρεάν παροχής υπηρεσιών διαμονής από τους ανωτέρω υπόχρεους.

Μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ

Μειώνεται από το 2025 ο ΕΝΦΙΑ κατά 20% (από 10% που ήταν) για κατοικίες φυσικών προσώπων, αντικειμενικής αξίας έως 500.000 ευρώ, που είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές (πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα). Προϋπόθεση είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος, με διάρκεια τουλάχιστον 3 μηνών. Αν η διάρκεια της ασφάλισης είναι μικρότερη του ενός έτους, η μείωση του ΕΝΦΙΑ προσαρμόζεται αναλογικά. Εξαιρούνται από επιχορήγηση στεγαστικής συνδρομής για ανακατασκευή ή επισκευή κτιρίου, επιδότηση προσωρινής στέγασης, ενίσχυση πρώτης αρωγής και εφάπαξ έκτακτη οικονομική ενίσχυση για την αντιμετώπιση απλών επισκευαστικών εργασιών και την αντικατάσταση οικοσκευής, λόγω σεισμού, πυρκαγιάς από φυσικά αίτια και πλημμύρας, φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ή συνιδιοκτήτες, για κατοικίες με φορολογητέα αξία για σκοπούς επιβολής ΕΝΦΙΑ άνω των 500.000 ευρώ.

Ασφάλιση επιχειρήσεων

Επιχειρήσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα, κατά το εκάστοτε προηγούμενο φορολογικό έτος, άνω των πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ ασφαλίζονται υποχρεωτικά έναντι δασικής πυρκαγιάς, πλημμύρας και σεισμού.

Η ασφάλιση καλύπτει κατ’ ελάχιστον τον κίνδυνο από υλικές ζημιές που προκαλούνται από κινδύνους πυρκαγιάς, πλημμύρας και σεισμού στις ιδιόκτητες κτιριακές εγκαταστάσεις, καθώς και σε λοιπά στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης, όπως τον εξοπλισμό, τις πρώτες ύλες, τα εμπορεύματα, τα φορτηγά αυτοκίνητα και αυτοκίνητα επαγγελματικής χρήσης, τα μέσα παραγωγής και τα αποθηκευμένα προϊόντα, και για ποσοστό τουλάχιστον 70% της αξίας του συνόλου του παραπάνω ενεργητικού. Εάν δεν τηρηθεί η υποχρέωση, επιβάλλεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους δέκα χιλιάδων ευρώ στην υπόχρεη επιχείρηση. Η υπόχρεη επιχείρηση οφείλει, εντός τριάντα ημερών από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής του προστίμου, να συμμορφωθεί με την υποχρέωσή της, διαφορετικά το πρόστιμο επιβάλλεται στο διπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος.

Πρόγραμμα "Σπίτι μου"

Προωθούνται οι διαδικασίες για τη χορήγηση χρηματοδοτήσεων υπό τη μορφή δανείου για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών πρώτης κατοικίας και ενεργειακής αναβάθμισης ιδιοκτησιών μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης (πρόγραμμα "Σπίτι μου"). Πιο αναλυτικά, ορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορήγησης των δανείων και της επιδότησης επιτοκίου στα φυσικά πρόσωπα, τα κριτήρια και ο τρόπος ελέγχου των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας κ.λπ.

Επίσης, αναστέλλεται για δύο έτη η επιβολή φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακινήτων, ενώ σε επόμενο νομοσχέδιο θα συμπεριληφθεί διάταξη για την απαλλαγή από ΦΠΑ των νέων οικοδομών και για το 2025.

Πηγή: Capital.gr