«Βιογραφώντας τη Δημητσάνα. Από το φωτογραφικό αρχείο Μιχάλη Παναγόπουλου»

 

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) και το Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας εγκαινιάζουν, την Τρίτη 31 Μαΐου (ώρα 18:00), την περιοδική έκθεση «Βιογραφώντας τη Δημητσάνα. Από το φωτογραφικό αρχείο Μιχάλη Παναγόπουλου», στο Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, στη Δημητσάνα. Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και συμπίπτει με τα 25 έτη λειτουργίας του Μουσείου.

 

Ο Δημητσανίτης φωτογράφος Μιχάλης Παναγόπουλος.
© Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας

Με όχημα το έργο του Δημητσανίτη φωτογράφου Μιχάλη Παναγόπουλου (1888-1956), αναδεικνύονται εκφάνσεις των πολιτισμικών και κοινωνικών μετασχηματισμών της Δημητσάνας κατά τη νεότερη ιστορία της. Ο Παναγόπουλος ήταν ο μοναδικός φωτογράφος που δραστηριοποιούνταν στη Δημητσάνα την περίοδο 1920-1950. Τότε έλαβαν χώρα σημαντικές αλλαγές που σηματοδότησαν τη μετάβαση του οικισμού από τις παραδοσιακές κοινωνικές και πολιτισμικές δομές στη νεωτερικότητα και διαμόρφωσαν τις συνθήκες για τη μετέπειτα ανάπτυξη της Δημητσάνας.

 Άνδρες και γυναίκες ποζάρουν ντυμένοι με τα καλά τους με το μοναδικό ταξί της Δημητσάνας. Ο Παναγόπουλος με την παρέα του αποφασίζουν να κάνουν μια βόλτα στη Στεμνίτσα και να απαθανατιστούν με το «θαύμα» της εποχής. Η φωτογραφία έχει ληφθεί κατά την περίοδο 1931-32. © Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας

Έχοντας ζήσει στην κοσμοπολίτικη Σμύρνη πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο Παναγόπουλος μυήθηκε στην Αθήνα στα μυστικά της φωτογραφικής τέχνης και επέστρεψε στον γενέθλιο τόπο του το 1923. Μέχρι τον θάνατό του, απαθανάτιζε με τον φακό του πρόσωπα, τοπία και την καθημερινότητα ενός τόπου σε διαρκή μετασχηματισμό.

Στιγμιότυπο από μάθημα στη Μουσική Σχολή Δημητσάνας, που ιδρύθηκε το 1939. © Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας

Στην έκθεση παρουσιάζεται πρωτότυπο υλικό από το αρχείο του φωτογράφου, το οποίο αποτελεί μέρος του Φωτογραφικού Αρχείου του Διασυνεδριακού και Πολιτιστικού Κέντρου Δημητσάνας. Φωτίζονται βασικές πτυχές της καθημερινότητας της τοπικής κοινωνίας της εποχής, όπως αγροτικές εργασίες και επαγγέλματα, ήθη και έθιμα, κοινωνικές εκδηλώσεις, στιγμιότυπα του σχολικού βίου, επέτειοι και εορτασμοί. Επίσης παρουσιάζονται γεγονότα και καινοτομίες που αναμόρφωσαν τη ζωή των κατοίκων και επηρέασαν τις μέχρι τότε παγιωμένες δομές και αντιλήψεις, θίγονται καίρια ζητήματα για την εξέλιξη του τόπου διαχρονικά, όπως η εγχώρια και υπερπόντια μετανάστευση, τα αιτήματα της τοπικής κοινωνίας για βιωσιμότητα και ανάπτυξη, κ.ά.

Άνδρες, γυναίκες και παιδιά ποζάρουν στη «χούρχουρη» του νερόμυλου κάτω από το Κεφαλάρι του Αϊ-Γιάννη το 1947. Σήμερα εκεί βρίσκεται ο αλευρόμυλος του Υπαίθριου Μουσείου Υδροκίνησης. © Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας

Εκτός από τις αυθεντικές φωτογραφίες, παρουσιάζονται επαγγελματικός εξοπλισμός και προσωπικά αντικείμενα του Μιχάλη Παναγόπουλου, εμπλουτισμένα από εποπτικό υλικό, προφορικές αφηγήσεις, οπτικοακουστικές και ψηφιακές διαδραστικές εφαρμογές.

Δημητσανίτες με παραδοσιακή στολή κατά τον εορτασμό των εκατό χρόνων από την Επανάσταση του 1821, που πραγματοποιήθηκε το 1930. © Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας

Μέσα από την έκθεση σκιαγραφείται το προφίλ τόσο της Δημητσάνας που εξελίσσεται όσο και του φωτογράφου-πρωταγωνιστή που την απαθανατίζει. Ταυτόχρονα, γίνεται αντιληπτή η σημασία της τέχνης της φωτογραφίας για τη διαφύλαξη της συλλογικής μνήμης, ενώ δίνεται στους επισκέπτες το ερέθισμα να αναστοχαστούν τη σύγχρονη πολιτιστική ταυτότητα της Δημητσάνας.
 

Στιγμιότυπο από τις γυμναστικές επιδείξεις τελειόφοιτων κοριτσιών του Γυμνασίου της Δημητσάνας το 1954. © Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας

Την ίδια ημέρα (Τρίτη 31/5, ώρα 20:00) το Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας εγκαινιάζει στους χώρους του τη μόνιμη έκθεση «Χρόνος και φως, η Δημητσάνα. Μιχαλάκης Παναγόπουλος». Η έκθεση είναι αφιερωμένη στην τέχνη, την τεχνική και την ιστορία της φωτογραφίας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, όπως αυτές αναδεικνύονται μέσω του φωτογραφικού αρχείου του Μ. Παναγόπουλου.
 
-Βιογραφώντας τη Δημητσάνα. Από το φωτογραφικό αρχείο Μιχάλη Παναγόπουλου
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Διάρκεια έκθεσης: 1η Ιουνίου-31 Δεκεμβρίου 2022
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά, εκτός Τρίτης, 10:00-18:00 (έως 15/10), 10:00-17:00 (από 16/10)
Κλειστά: 7 Ιουλίου (τοπική εορτή), 15 Αυγούστου, 25-26 Δεκεμβρίου
 
-Χρόνος και φως, η Δημητσάνα. Μιχαλάκης Παναγόπουλος
Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας
Ώρες λειτουργίας: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, 11:00-19:00
 

 Άποψη του Υπαίθριου Μουσείου Υδροκίνησης, © ΠΙΟΠ, Ν. Δανιηλίδης

*Η καταγραφή, ταξινόμηση και τεκμηρίωση του αρχείου Μιχάλη Παναγόπουλου, σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο Αρχειακής Περιγραφής (ΔΙΠΑΠ), αποτελεί επιστημονική συνεισφορά του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς προς το Διασυνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας. Το έργο υλοποιήθηκε, κατά την περίοδο 2020-2022, στο πλαίσιο συνεργασίας των δύο φορέων σχετικά με τη διαφύλαξη και προβολή του αρχείου, περιλαμβάνοντας αρχειονομικές εργασίες (Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ) και συνεργατικές δράσεις ανάδειξής του (Υπηρεσία Μουσείων ΠΙΟΠ/Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, Δημητσάνα).
 
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Κεφαλάρι Αϊ-Γιάννη, Δημητσάνα 220 07
Τ: 27950 31630 

naftemporiki.gr