Με μεγάλη επιτυχία δόθηκε η επίσημη πρεμιέρα της νέας μεγάλης παραγωγής του ΚΘΒΕ «Δον Κάρλος» του Φρίντριχ Σίλλερ, στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, το Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2024, σε μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα και σε διασκευή, δραματουργική & σκηνική επεξεργασία μετάφρασης και σκηνοθεσία του Γιάννη Χουβαρδά.
Η παράσταση που «φωτίζει» το αριστούργημα του μεγάλου ρομαντικού ποιητή της γερμανικής λογοτεχνίας, μέσα από την καινοτόμο οπτική του Γιάννη Χουβαρδά, αποτελεί το τελευταίο μέρος της σκηνοθετικής του τετραλογίας, με την οποία ολοκληρώνει την προσωπική του διερεύνηση πάνω στη σχέση θεάτρου και κινηματογράφου.
Έρωτες, ίντριγκες, ψίθυροι, σκιές και φλογισμένα όνειρα μπλέκονται σε ένα δράμα ερωτικό και ταυτόχρονα πολιτικό, ποιητικό και φιλοσοφικό, καθώς μέσα από τη σύνθετη πλοκή αλλά και από τους πολυδιάστατους χαρακτήρες, ο συγγραφέας αναπτύσσει διαλεκτικά τη σύγκρουση μεταξύ απολυταρχικής εξουσίας και ελεύθερης δράσης, αυταρχισμού και ανυπακοής, ηθικής επιταγής και νέων ιδανικών, ιδεαλισμού και πραγματικότητας.
Οι θεατές που κατέκλυσαν το θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών απόλαυσαν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παράσταση, υψηλής αισθητικής με φιλοσοφικό βάθος και διαχρονικούς προβληματισμούς, ενώ στην «υπόκλιση» το κοινό καταχειροκρότησε τον σπουδαίο σκηνοθέτη Γιάννη Χουβαρδά για την προσέγγισή του στο έργο, τους συντελεστές της παράστασης για τη μοναδική σκηνική ατμόσφαιρα, τα κοστούμια και τους φωτισμούς που δημιούργησαν καθώς και τους ηθοποιούς για τις δυνατές ερμηνείες τους.
Πριν από την έναρξη της παράστασης, τους θεατές υποδέχτηκε, στο κάτω φουαγιέ της ΕΜΣ, το γνωστό μουσικό σύνολο σαξοφώνων «SAX NOUVEAU». Μια ευχάριστη έκπληξη από το επιτυχημένο μουσικό σύνολο- την καλλιτεχνική επιμέλεια και διεύθυνση του οποίου έχει ο καθηγητής σαξοφώνου Γιώργος Λυγερίδης- που με βασικό εργαλείο την οικογένεια του σαξοφώνου κινείται με ευκολία ανάμεσα σε διάφορα είδη, όπως η jazz, η blues, η funky αλλά και η κλασική μουσική.
Λίγα λόγια για το έργο
Τι βαραίνει την καρδιά του Δον Κάρλος και αποφεύγει τον πατέρα του Βασιλιά Φίλιππο Β’ της Ισπανίας; Ποιο είναι αυτό το μυστικό που τα άγρυπνα μάτια της Αυλής δυσκολεύονται να αποκαλύψουν; Κάτω από τη φοβερή εξουσία του βασιλιά και τη δύναμη της Ιεράς Εξέτασης, στην Ισπανία του 16ου αιώνα, ο νεανικός ιδεαλισμός, ο έρωτας, η ευαισθησία, η ανάγκη για αλλαγή, για δράση και για ζωή ασφυκτιούν μέσα στην καρδιά του Δον Κάρλος, που ανήμπορος να διαχειριστεί τα πάθη του, εναποθέτει τις ελπίδες του στον αδελφικό του φίλο Μαρκήσιο Πόζα. Η ισχυρή θέληση του Πόζα, οι ανανεωτικές του ιδέες, η πίστη και η αφοσίωσή του στον Δον Κάρλος, τον οδηγούν στην εφαρμογή ενός σχεδίου, που θα επιχειρήσει να ανατρέψει την κρατική τρομοκρατία του μονάρχη.
Ο Δον Κάρλος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1787 και έχει ως αφετηρία ένα γαλλικό ρομαντικό μυθιστόρημα του 17ου αιώνα. Ο Σίλλερ χρησιμοποιώντας ως φόντο την Ισπανία του 16ου αιώνα, αμφισβητεί την απολυταρχία της δικής του εποχής, υπερασπιζόμενος την ελευθερία της σκέψης και τις ιδέες του Διαφωτισμού.
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Δον Κάρλος 2024 ή η σκοτεινή νοημοσύνη
Με τη Θεσσαλονίκη και ειδικά το ΚΘΒΕ με συνδέουν οι πιο ωραίες αναμνήσεις των νεανικών μου χρόνων και των πρώτων βημάτων μου στον χώρο της σκηνοθεσίας. Επιστρέφω λοιπόν στο ιστορικό αυτό θέατρο και την πόλη που το φιλοξενεί με ιδιαίτερη συγκίνηση και μεγάλο σεβασμό. Και με ένα έργο που εδώ και πολύν καιρό με απασχολεί. Ο Δον Κάρλος αποτελεί ένα κορυφαίο κομψοτέχνημα της παγκόσμιας δραματουργίας. Νεανικό αλλά και ώριμο, ενθουσιώδες αλλά και πυκνό σε νοήματα, δραματουργικά πολυσύνθετο αλλά και θεατρικά απολαυστικό, κλασικό αλλά και σύγχρονο, προσφέρει σε όποιον καλλιτέχνη καταπιαστεί μαζί του τεράστια ανταπόδοση. Και ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τον θεατή.
Ένα έργο που στην πλήρη του ανάπτυξη διαρκεί πάνω από πέντε ώρες, με δεκάδες δραματικά πρόσωπα, δαιδαλώδη εξέλιξη και άπειρες ανατροπές, με πολύπλοκο ιστορικό υπόβαθρο και διπλοκεντημένη γλώσσα, ένα δράμα που μπορεί να χαρακτηριστεί ταυτόχρονα ερωτικό, πολιτικό, ποιητικό, φιλοσοφικό, υπαρξιακό (για να αναφέρω μερικά μόνο από τα πολλά λογοτεχνικά είδη που το απαρτίζουν), στην παράστασή μας συμπυκνώνεται σε καθαρή διάρκεια 130 λεπτών. Έχει λοιπόν τεράστια σημασία για μας, όλους τους ανθρώπους που δούλεψαν επί τρεις σχεδόν μήνες για να προσφέρουμε στο κοινό με όσο πιο έντιμο τρόπο μπορούσαμε αυτό το θαυμαστό κείμενο, να έχουμε την πλήρη ενέργεια των θεατών μας, τη συγκέντρωσή τους, τη συμμετοχή τους σ’ αυτό το δύσκολο εγχείρημα. Και τότε είναι σίγουρο ότι οι θεατές μας θα αποσπάσουν ως ανταμοιβή τους το 100% της αξίας του αριστουργήματος του Σίλλερ.
Πριν αφήσω τους εξαίρετους ηθοποιούς του ΚΘΒΕ να μιλήσουν από σκηνής, μία μόνο ακόμη επισήμανση. Προσέξτε πώς, ένα έργο γραμμένο στα τέλη του 18ου αιώνα, μπορεί να μιλά τόσο καθαρά, εύστοχα και προφητικά, για τη σχέση του ανθρώπου με την εξουσία, για την ακατάσβεστη ανάγκη του για ελευθερία και τον άπληστο γιγαντισμό των μηχανισμών του κράτους, το οποίο, αφού παρακολουθήσει, καταπιέσει, καταστείλει ανελέητα τους πολίτες του (μεταφορικά, και –στην περίπτωσή μας– κυριολεκτικά, τα ίδια τα παιδιά του), στο τέλος τούς αφαιρεί κάθε έννοια ανθρωπιάς, καταλήγοντας να απεμψυχώσει την ίδια του την υπόσταση και να καταντήσει –όπως συμβαίνει δυστυχώς πολύ φανερά πλέον στις μέρες μας– μια σκοτεινή μηχανή τεχνητής νοημοσύνης.
Γιάννης Χουβαρδάς
Οκτώβριος 2024
naftemporiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου