Ηλεκτρικός: Εικόνα εγκατάλειψης και ατυχήματα-τι φταίει

 

Το τελευταίο διάστημα ήρθαν στο επίκεντρο της δημοσιότητας μια σειρά από περιστατικά, τα οποία έφεραν στην επιφάνεια μια εικόνα απαρχαιωμένων συρμών και υποβαθμισμένων εγκαταστάσεων στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο 

της Αθήνας (ΗΣΑΠ).

Παρότι το ημερολόγιο γράφει 2025, τα προβλήματα φαίνεται να παραμένουν αμετάβλητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το επεισόδιο που σημειώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της Πρωτοχρονιάς, όταν εν κινήσει άνοιξαν ξαφνικά όλες οι πόρτες στη μία πλευρά της αμαξοστοιχίας, καθώς αυτή κινούταν μεταξύ των σταθμών Άνω Πατησίων και Περισσού. Η απουσία επιβατών στον συρμό αποδείχθηκε καθοριστική, αποτρέποντας τυχόν σοβαρές συνέπειες.

Λίγους μήνες νωρίτερα, είχε προηγηθεί ένα ακόμη ανησυχητικό περιστατικό, όταν ξέσπασε φωτιά στη βλάστηση κατά μήκος των γραμμών μεταξύ των σταθμών Ειρήνη και Νερατζιώτισσα. Ο συρμός ακινητοποιήθηκε, καθώς επιβάτες που αντιλήφθηκαν τις φλόγες τράβηξαν τον μοχλό του φρένου κινδύνου.

Για όσους είναι εξοικειωμένοι με την πραγματική εικόνα του ηλεκτρικού, τα συγκεκριμένα προβλήματα δεν αποτελούν καμία έκπληξη. Αντίθετα, είναι το φυσικό επακόλουθο της πολυετούς απουσίας επενδύσεων στον εκσυγχρονισμό των υποδομών και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Κατά τη διάρκεια της δύσκολης δεκαετίας της οικονομικής κρίσης, οι προσπάθειες για αναβάθμιση ουσιαστικά πάγωσαν λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. Αυτή η παρατεταμένη αδράνεια, σε συνδυασμό με τις καθυστερημένες κινήσεις που ακολούθησαν, έχει αφήσει το αποτύπωμά της στα σημερινά προβλήματα.

Ο γερασμένος στόλος 

Την ίδια ώρα, οι ανάγκες συνεχώς αυξάνονται, καθώς η πρωτεύουσα υποδέχεται ολοένα και περισσότερους επιβάτες, ενισχυμένους και από τη διαρκώς αυξανόμενη τουριστική κίνηση που καταγράφεται σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Είναι ενδεικτικό ότι σε καθημερινή βάση μετακινούνται με μετρό και ηλεκτρικό περίπου 800 χιλιάδες επιβάτες, εκ των οποίων περίπου 200 με 300 χιλιάδες αντιστοιχούν στον ηλεκτρικό. Όσον αφορά το πρόσφατο περιστατικό, όπου άνοιξαν οι πόρτες του συρμού λόγω της παλαιότητάς του, η αιτία του προβλήματος δεν μπορεί να εντοπιστεί μέσω υπολογιστή. Αντιθέτως, απαιτείται χειροκίνητος έλεγχος για τη διερεύνηση του συμβάντος.

Οι γερασμένες αμαξοστοιχίες, με τις παλαιότερες να έχουν συμπληρώσει 40 χρόνια υπηρεσίας και εκατομμύρια χιλιόμετρα στην "πλάτη" τους και τις νεότερες 25, αποτελούν έναν από τους βασικούς παράγοντες που διαμορφώνουν τη σημερινή προβληματική εικόνα.

Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί και η αργοπορία που έχει καταγραφεί στην ανακατασκευή 14 συρμών ηλικίας άνω των 40 ετών. Η σύμβαση, που υπογράφηκε στα τέλη του 2022 αλλά τροποποιήθηκε λόγω αύξησης του τιμήματος κατά 9,5% κατόπιν αιτήματος του αναδόχου, έχει αντιμετωπίσει πολλαπλά εμπόδια. 

Από τις αλλαγές στα χρονοδιαγράμματα παράδοσης και την καθυστέρηση έγκρισης της τροποποίησης από το Ελεγκτικό Συνέδριο, μέχρι τα προβλήματα συνεργασίας μεταξύ της ισπανικής CAF και του Έλληνα υπεργολάβου στον Βόλο, οι δυσκολίες καθυστέρησαν την ολοκλήρωση του πρώτου ανακατασκευασμένου συρμού, η οποία μετατίθεται πιθανότατα για το καλοκαίρι του 2025, αντί του αρχικού στόχου για τον Μάρτιο.

Οι καθυστερήσεις, αν και συνηθισμένες στα δημόσια έργα, επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την ήδη κρίσιμη κατάσταση, ιδιαίτερα όταν ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά.

Της Ματίνας Χαρκοφτάκη για το Capital.gr