Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου 2025

Σύνοδος κορυφής ΕΕ: Οι δύο επιλογές για τη χρήση των «παγωμένων» ρωσικών καταθέσεων


Μιχάλης Ψύλος • psilosm@naftemporiki.gr

Οικονομική «σανίδα σωτηρίας» της Ουκρανίας, με τη χορήγηση δεκάδων δισεκατομμυρίων αναζητούν απόψε οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων στις Βρυξέλλες, χρησιμοποιώντας τις ρωσικές κρατικές καταθέσεις ,που είναι «παγωμένες» σε ευρωπαϊκές τράπεζες, λόγω των κυρώσεων της ΕΕ στη Μόσχα

Ευρωπαίοι διπλωμάτες τονίζουν στη Ναυτεμπορική ότι το σχέδιο απόφασης που εισηγείται η Κομισιόν έχει δύο επιλογές: Η πρώτη προβλέπει να δοθεί στην Ουκρανία ένα μακροπρόθεσμο δάνειο 90 δισεκατομμυρίων ευρώ, με εγγύηση τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια, έναντι πιθανών μελλοντικών πολεμικών αποζημιώσεων. «Η ΕΕ σκοπεύει να δανειστεί τα χρήματα από διάφορα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τα κονδύλια θα διανεμηθούν στη συνέχεια στο Κίεβο ως δάνειο πολεμικών αποζημιώσεων», τονίζουν οι ίδιες πηγές στη «Ν»

Η δεύτερη επιλογή που υπάρχει στο τραπέζι για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας είναι «η έκδοση κοινού χρέους ή η δυνατότητα αξιοποίησης του εναπομείναντος δημοσιονομικού περιθωρίου στους λογαριασμούς της ΕΕ για πρόσβαση στην αγορά και λήψη δανείου, το οποίο στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθεί για δανεισμό χρημάτων στο Κίεβο», σημειώνουν οι ίδιες πηγές.

Η επιλογή αυτή προτιμάται από το Βέλγιο, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των ρωσικών καταθέσεων, ύψους 210 δισεκατομμυρίων ευρώ, βρίσκεται στο αποθετήριο τίτλων Euroclear, στις Βρυξέλλες.



Την επιλογή αυτή υποστηρίζουν και άλλες χώρες-όπως η Ιταλία, η Βουλγαρία και η Μάλτα-που τάσσονται στο πλευρό της Βελγικής κυβέρνησης.

Η όποια απόφαση δεν χρειάζεται πάντως ομοφωνία. Αλλά μια ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών της ΕΕ, καθώς η Κομισιόν έχει επικαλεστεί το άρθρο 122 των Συνθηκών, για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Ωστόσο, το Βέλγιο θα μπορούσε να αμφισβητήσει μια τέτοια ψήφο στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο. Περίπου 185 δισεκατομμύρια ευρώ από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία διαχειρίζεται επί του παρόντος ο διεθνής χρηματοπιστωτικός οργανισμός Euroclear, με έδρα τις Βρυξέλλες. Επιπλέον 25 δισεκατομμύρια ευρώ κατέχονται από άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στη Γαλλία, το Βέλγιο, τη Γερμανία, την Κύπρο και τη Σουηδία. Ένα πολύ μικρό ποσό κατέχεται επίσης από το κεντρικό αποθετήριο τίτλων Clearstream, με έδρα το Λουξεμβούργο.
Δεν άνοιξαν τα χαρτιά τους

Από σεβασμό για τη θέση του Βελγίου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα και η επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν απέφυγαν να στηρίξουν ανοιχτά κάποια από τις δυο επιλογές, κατά την είσοδό τους στη συνάντηση κορυφής. Τόσο ο Αντόνιο Κόστα, όσο και η φον ντερ Λάιεν προειδοποίησαν πάντως ότι η σύνοδος δεν θα …τελειώσει, αν δεν εξασφαλιστούν οι οικονομικές ανάγκες της Ουκρανίας για το 2026 και το 2027..

«Η Ουκρανία θα υποχρεούται να αποπληρώσει αυτό το δάνειο μόνο εάν η Ρωσία καταβάλει αποζημιώσεις μετά από πιθανό τέλος του πολέμου. Η ουκρανική κυβέρνηση θα πρέπει στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει αυτές τις αποζημιώσεις για να αποπληρώσει το δάνειο. Σε περίπτωση που τα παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία αποδεσμευτούν απροσδόκητα, για παράδειγμα ως αποτέλεσμα διεθνών αποφάσεων ή συμφωνιών, τα συμμετέχοντα κράτη μέλη της ΕΕ θα παρέχουν εγγυήσεις», σημειώνουν διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες.
Ελπίδα για …αλεξίπτωτα

Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ, Φλαμανδός εθνικιστής, επανέλαβε πάντως και σήμερα την άρνησή του να χρησιμοποιήσει τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. «Δεν θα τα παρατήσω. Δεν έχω δει ακόμη κανένα κείμενο που θα με έπειθε να αλλάξω τη θέση του Βελγίου. Ελπίζω να δω ένα σήμερα, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει φτάσει», δήλωσε στο Βελγικό Κοινοβούλιο, πριν αναχωρήσει για τη σύνοδο κορυφής Ωστόσο, έδειξε την προθυμία του να καταλήξει σε «συμβιβασμούς» που δεν θα απειλούν την οικονομική ασφάλεια του Βελγίου και της Ευρώπης, εάν λάβει ισχυρές εγγυήσεις ότι η χώρα του δεν θα αντιμετωπίσει αντίποινα και απειλές μόνο από το Κρεμλίνο.

«Εάν το σχέδιο γίνει πλήρως αμοιβαιοποιημένο και΄δεν αφορά αποκλειστικά το Βέλγιο, τότε θα πηδήξουμε στην άβυσσο μαζί με όλους τους Ευρωπαίους και θα ελπίζουμε ότι τα αλεξίπτωτά μας θα ανοίξουν», δήλωσε ο Ντε Βέβερ. «Αυτή η δήλωση μπορεί να ερμηνευτεί ως ένα διστακτικό άνοιγμα, μια διστακτική ρωγμή στην ένθερμη αντίθεσή του. Αλλά τελικά, είναι μια ρωγμή που υποδηλώνει ότι μπορεί να είναι πρόθυμος να διαπραγματευτεί το δίχτυ ασφαλείας που προσφέρουν τα άλλα κράτη μέλη», τονίζουν Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Δούρειοι ίπποι του Κρεμλίνου

Για πολλούς διπλωμάτες, η τελευταία αυτή σύνοδος των Ευρωπαίων ηγετών για το 2025 «είναι μια στιγμή αλήθειας για την ΕΕ. Είναι μια ευκαιρία να καταδειχθεί εάν η ΕΕ μπορεί να χαράξει μια αχαρτογράφητη πορεία χρηματοδότησης, να μιλήσει με μία φωνή, αν υποθέσουμε ότι οι Δούρειοι Ίπποι του Κρεμλίνου δεν ενωθούν, αλλά και να προβάλει αντίσταση στον πρόεδρο Τραμπ, ο οποίος έχει χαρακτηρίσει τους Ευρωπαίους ηγέτες αδύναμους.

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν θεωρεί πάντως ότι «η όλη ιδέα είναι μια ανοησία». Κρατώντας ίσες αποστάσεις ανάμεσα στο Κίεβο και τη Μόσχα, ο Ορμπαν τόνισε: «Υπάρχουν δύο χώρες σε πόλεμο, η Ρωσία και η Ουκρανία. Και κάποιος στην ΕΕ θέλει να πάρει χρήματα από τη μία από τις εμπόλεμες πλευρές και να τα δώσει στην άλλη».

Στο Βερολίνο πάντως, κυβερνητικοί κύκλοι είναι αισιόδοξοι ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα συμφωνήσουν στη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την Ουκρανία. «Υπάρχει κίνηση και είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί», ανέφεραν γερμανικές πηγές

naftemporiki.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου