EKT: Προλειαίνει το έδαφος για νέο QE- αλλά το κλειδί βρίσκεται στη μάχη διαδοχής

Της Νατάσας Στασινού
nstas@naftemporiki.gr 

Δύο ουσιαστικές αλλαγές στην στρατηγική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αναμένουν οι αναλυτές την επόμενη εβδομάδα. Εκτιμούν ότι στη συνεδρίαση της ερχόμενης Πέμπτης θα δεσμευθεί για διατήρηση των επιτοκίων στα σημερινά ιστορικά χαμηλά επίπεδα τουλάχιστον έως τα μέσα του 2020 και όχι απλώς έως τα τέλη του τρέχοντος έτους, όπως έχει υποσχεθεί τώρα, ενώ πιθανότατα θα ορίσει και το επιτόκιο για τον νέο γύρο των φθηνών δανείων (TLTROs) σε επίπεδα χαμηλότερα από το βασικό της.

Εάν οι εκτιμήσεις αυτές επιβεβαιωθούν, τότε όπως επισημαίνει σε σημερινό σημείωμά της η Capital Economics, η ΕΚΤ θα θέσει ουσιαστικά τα θεμέλια για περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και για επιστροφή σε ένα νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης το 2020. Αυτό βεβαίως θα συμβεί υπό μία βασική προϋπόθεση: Να μην περάσει το τιμόνι της από τον Μάριο Ντράγκι στον Γερμανό Γενς Βάιντμαν, o oποίος όχι μόνο δεν δέχεται περαιτέρω χαλάρωση, αλλά θα ήθελε να θέσει όσο πιο σύντομα την κεντρική τράπεζα σε τροχιά ομαλοποίησης της πολιτικής.

Με τους ρυθμούς ανάπτυξης και τον πληθωρισμό να είναι υποτονικοί ανά την Ευρωζώνη, τον εμπορικό πόλεμο και το Brexit να πυροδοτούν αβεβαιότητα και την ίδια την ΕΚΤ να προειδοποιεί για την τριπλή απειλή υψηλών χρεών, εντάσεων και φούσκας στην αγορά ακινήτων, οι επενδυτές περιμένουν οι τελευταίοι μήνες του Ντράγκι στην ηγεσία της ΕΚΤ να συνοδευθούν από δράση.

«Υποπτευόμαστε ότι η ΕΚΤ πέραν των ανακοινώσεων για το βασικό επιτόκιο και το επιτόκιο των TLTROs θα θελήσουν να επανεκκινήσουν την ποσοτική χαλάρωση» αναφέρουν οι αναλυτές της CE, προσθέτοντας: «Αυτό θα γίνει τουλάχιστον εάν ο κ. Βάιντμαν δεν αναδειχθεί επόμενος πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΚΤ».

Μέχρι στιγμής οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν φροντίσει να μην αποκλείσουν καμία εκδοχή για πρόσθετα μέτρα. Αν και δεν φαίνεται να ενθουσιάζονται καθόλου με την ιδέα για κλιμακωτό επιτόκιο, που θα ελάφρυνε τις πιέσεις στις τράπεζες από τα αρνητικά επιτόκια, δεν αποκλείουν ένα αρνητικό επιτόκιο στις χορηγήσεις δανείων μέσω των TLTROs. Επίσης δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί ούτε καν η περαιτέρω  μείωση του καταθετικού επιτοκίου, που σήμερα είναι στο -0,4%, αν και κάτι τέτοιο θα πυροδοτούσε σφοδρές αντιδράσεις.

Όσον αφορά σε ένα νέο QE to 2020 αυτό, όπως εκτιμά η CE, θα μπορούσε να αρχίσει με διάθεση 30 δισ. ευρώ μηνιαίως για αγορά ενεργητικού. Το εάν τελικά το QE θα επιστρέψει στην Ευρωζώνη και πόσο γενναιόδωρο θα είναι θα εξαρτηθεί από τη μάχη που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την εποχή για τα κορυφαία πόστα της κοινότητας.

Μπορεί η ΕΚΤ να είναι ανεξάρτητος θεσμός, αλλά ο επικεφαλής της προκύπτει μέσα από ένα «παζάρι», που λαμβάνει υπόψη τις ισορροπίες μεταξύ των μεγάλων κρατών μελών, μεταξύ Βορρά και Νότου, αλλά και τις νέες ισορροπίες δυνάμεων σε πολιτικό επίπεδο.

Το κλειδί βρίσκεται ουσιαστικά στην ανάδειξη του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αν τηρηθεί ο άτυπος κανόνας, που θέλει τον υποψήφιου του κόμματος που ανεδείχθη πρώτη δύναμη στις Ευρωκλογές να καταλαμβάνει τη θέση, νέος επικεφαλής της Κομισιόν θα είναι ο Γερμανός, Μάνφρεντ Βέμπερ. Αυτό θα σημάνει αυτομάτως το κλείσιμο της πόρτας για τον Βάιντμαν, αφού δύο Γερμανοί σε τόσο σημαντικά πόστα δεν θα ήταν ευκολοχώνευτη εξέλιξη από τα υπόλοιπα κράτη- μέλη.

Ωστόσο η τοποθέτηση του Βέμπερ δεν θεωρείται καθόλου σίγουρη, καθώς το ΕΛΚ είδε την εκλογική του δύναμη να περιορίζεται αισθητά σε σχέση με το 2014. Ακούγονται πολύ έντονα τα ονόματα των Μισέλ Μπαρνιέ και Μαργκρέτε Βεστάγκερ ως συμβιβαστικές λύσεις για την προεδρία. Αν η Μέρκελ χάσει την προεδρία της Κομισιόν, θα απαιτήσει μάλλον εκείνη της ΕΚΤ. Και τότε τα όποια σχέδια για νέο QE θα μπουν μάλλον στον πάγο.

naftemporiki.gr