Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2022

Κριτική ταινίας: «Athena», μια τέλεια κινηματογραφημένη κόλαση

 


Η ταινία είναι διαθέσιμη στην πλατφόρμα του Netflix.

Μόνο μερικά λεπτά ησυχίας σου δίνει η ταινία «Athena», του Ρομέν Γαβρά, η οποία ξεκινάει με μια συνέντευξη τύπου σε ένα αστυνομικό τμήμα για την δολοφονία ενός 13χρονου αγοριού. Η συνέντευξη δεν προλαβαίνει να τελειώσει.

Έχει ανάψει η σπίθα της οργής στη συνοικία Αθηνά του Παρισιού (είναι φανταστική και το όνομα επιλέγεται για την εξυπηρέτηση συμβολισμών). Αλλά όπως συνηθίζεται με τις πυρκαγιές, αν δεν έχεις κάνει προληπτική δουλειά, παρασύρουν τα πάντα στο πέρασμά τους. 

Όλα ξεκίνησαν με τη δολοφονία του 13χρονου παιδιού και την δημοσίευση ενός βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τον ξυλοδαρμό του από άτομα με αστυνομικές στολές. Ο Γαβράς δεν θέλει να μας δείξει πώς ξεκίνησαν όλα. Άλλωστε δεν είναι μια ιστορία εκδίκησης. Είναι μια ιστορία απελπισίας στην οποία καταρρέει κάθε διάκριση μεταξύ του καλού και του κακού. Είναι όλα μια απέραντι γκρι ζώνη, και το μόνο που μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα είναι ο «φωτεινός» χαρακτήρας

Η ταινία αφηγείται την ιστορία τεσσάρων αδερφών αραβικής καταγωγής: ο μικρός που δολοφονήθηκε και τα άλλα τρία αδέρφια τα οποία διαχειρίζονται με πολύ διαφορετικό τρόπο την απώλεια του αδερφού τους. Ο στρατιωτικός προσπαθεί να λειτουργήσει πυροσβεστικά, τον ενδιαφέρει να μην θρηνήσουν και άλλα θύματα. Δεν καταλαβαίνεις ότι θέλουν τις ταραχές, λέει στον μικρότερο αδερφό του που είναι ο ενορχηστρωτής του χάους. Αλλά αυτός είναι ανένδοτος. Πιστεύει ότι αν οι φλόγες του θυμού φτάσουν στην αστυνομία θα τους αποκαλύψει τα ονόματα των δραστών, τα οποία επικαλούνται πως δεν μπορούν να βρουν- μάλιστα αργότερα περιπλέκεται και άλλο το θέμα των δραστών. Και ο μεγάλος, ετεροθαλής, αδερφός που στην πραγματικότητα ενδιαφέρεται να σταματήσουν τα επεισόδια γιατί έχουν συγκεντρώσει μεγάλες αστυνομικές δυνάμεις στην περιοχή και ο ίδιος ασχολείται με παράνομες δραστηριότητες. 

Από τη στιγμή που η ταινία ξεκινάει είναι σαν πατάει play στην δράση, διατηρώντας μονίμως υψηλή ταχύτητα και ορμή. Πρέπει να περάσει το πρώτο υλιγγιώδες 30λεπτο για να συνειδητοποιήσεις γιατί γίνονται όλα αυτά, γιατί ο θυμός, γιατί το χάος. Αυτό που βλέπεις είναι μια τέλεια κινηματογραφημένη κόλαση από μια κάμερα που κινείται χορογραφικά, σε μια επίδειξη τεχνικής και αισθητικής που σε κάνει να νιώθεις πως και συ τρέχεις με τους ήρωες. Τρέχεις μαζί τους στο μάταιο κυνήγι της απόδοσης δικαιοσύνης. 

Τα χαρακτηριστικά της ταινίας (πυκή δράση αλλά ελλειπτική αφήγηση, έμφαση στην αισθητική και την εικόνα, επιταχυνόμενος ρυθμός) αφήνουν ελάχιστο χώρο για να αναπτυχθούν οι χαρακτήρες. Από ένα σημείο όμως και μετά αποδυναμώνεται η ταινία ακριβώς επειδή προσπαθεί να εντάξει την αφήγηση και το προσωπικό δράμα στην ιστορία. 

Να σημειωθεί ότι η έμφαση στην εικόνα είναι επιλογή του σκηνοθέτη. Ο Γαβράς έχει δηλώσει ότι τα διαφημιστικά ενσωματώνουν τα χαρακτηριστικά του σινεμά που θέλει να κάνει. «Αλλά στη Γαλλία σε καίνε στην πλατεία της πόλης αν το πεις αυτό. Υπάρχει το επιχείρημα ότι είναι το στυλ πάνω από την ουσία, το οποίο είναι λάθος, γιατί στις ταινίες οι εικόνες πάντα μπλέκονται με αυτό που αφηγούνται. Αλλά αυτή η σκέψη προέρχεται από το γαλλικό Νέο Κύμα, το οποίο οι άνθρωποι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι είναι καινούργιο επειδή έχει τη λέξη νέο. Cinéma verite. Η ευγενέστερη τέχνη. Οι αγαπημένες μου ταινίες είναι οπτικές ταινίες όπου δεν παίρνεις μήνυμα. Παίρνεις συναισθήματα μέσα από τη δύναμη των εικόνων», έχει εξηγήσει σε πρόσφατη συνέντευξή του στον Guardian. 

Συμπερασματικά, πρόκειται μια ταινία χάρμα οφθαλμών με τις αδυναμίες να παρατηρούνται στο δεύτερο μισό μέρος (με την αναμέτρηση των τριών αδελφών και την εντελώς αχρείαστη τελική σκηνή). Δεν παύει ωστόσο να είναι μία πολύ καλή ταινία που μας καλεί να είμαστε σε εγρήγορση, γαιτί ζούμε στους κόλπους ενός συστήματος που τρέφει τις αδικίες και ο κύκλος της βίας στον οποίο καταλήγουμε συνήθως όχι μόνο είναι φαύλος αλλά και οδυνηρός. 

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ- ivard@naftemporiki.gr

clickatlife.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου