Το Ισραήλ και η Χαμάς πιστεύεται ότι βρίσκονται κοντά σε μια συμφωνία που θα μπορούσε να σταματήσει τον πόλεμο στην Γάζα και να οδηγήσει στην απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων και Παλαιστινίων κρατουμένων. Θα ήταν η πιο δραματική εξέλιξη, στην Μέση Ανατολή, έπειτα από 15 μήνες πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε όταν η ένοπλη παλαιστινιακή ομάδα Χαμάς επιτέθηκε στο Ισραήλ, τον Οκτώβριο του 2023.
Έκτοτε υπήρξαν χρονικές στιγμές που η κατάσταση στην Γάζα φαινόταν να πλησιάζει σε μια συμφωνία, αλλά κάθε φορά το ενδεχόμενο απομακρυνόταν. Μετά τους 15 μήνες του, τουλάχιστον, διμέτωπου πολέμου του Ισραήλ με Χαμάς και Χεζμπολάχ, είναι πολλά αυτά που έχουν αλλάξει και που φέρνουν τις δύο πλευρές πιο κοντά στη συμφωνία από κάθε άλλη φορά. Παρ’ όλα αυτά τις τελευταίες ημέρες ακούμε ξανά για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς, αλλά συμφωνία δεν βλέπουμε, ακόμα.
Τι θα μπορούσε να περιλαμβάνει η συμφωνία
Θεωρείται ότι μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα σημάνει μια συμφωνία για να σταματήσει ο πόλεμος που μαίνεται στην Γάζα. Αναμένεται επίσης να υπάρξει ανταλλαγή ομήρων και αιχμαλώτων. Η Χαμάς πήρε 251 ομήρους όταν επιτέθηκε στο Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023. Εξακολουθεί να κρατά αιχμάλωτους 94, αν και το Ισραήλ πιστεύει ότι μόνο 60 είναι ακόμα ζωντανοί.
Το Ισραήλ αναμένεται να απελευθερώσει περίπου 1.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους, ορισμένοι από τους οποίους είναι φυλακισμένοι εδώ και χρόνια, σε αντάλλαγμα για την επιστροφή των ομήρων.
Πώς θα λειτουργούσε η κατάπαυση του πυρός;
Η κατάπαυση του πυρός αναμένεται να γίνει σε τρία στάδια, μόλις ανακοινωθεί η συμφωνία. Οι λεπτομέρειες εξακολουθούν να διευθετούνται. Μέχρι να οριστικοποιηθεί η συμφωνία, οι λεπτομέρειες μπορεί να αλλάξουν. Πάντως θα υπάρξουν τρία στάδια.
Πρώτο στάδιο
Παλαιστίνιος αξιωματούχος δήλωσε στο BBC ότι στο πρώτο στάδιο, 34 όμηροι -που αναμένεται να είναι άμαχοι- θα ανταλλαχθούν με Παλαιστίνιους κρατούμενους. Τρεις όμηροι θα απελευθερωθούν αμέσως, ενώ η υπόλοιπη ανταλλαγή θα πραγματοποιηθεί σε διάστημα έξι εβδομάδων.
Κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου, τα ισραηλινά στρατεύματα θα αρχίσουν επίσης να αποσύρονται από κατοικημένες περιοχές της Γάζας. Ο Παλαιστίνιος αξιωματούχος δήλωσε ότι οι λεπτομερείς διαπραγματεύσεις για το δεύτερο και το τρίτο στάδιο θα αρχίσουν την 16η ημέρα της κατάπαυσης του πυρός.
Δεύτερο στάδιο
Στο δεύτερο στάδιο, οι υπόλοιποι όμηροι – στρατιώτες και έφεδροι – θα απελευθερώνονται με αντάλλαγμα την απελευθέρωση ενός αριθμού Παλαιστίνιων κρατουμένων. Από τους 1.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους που πιστεύεται ότι το Ισραήλ έχει συμφωνήσει να απελευθερώσει, περίπου 190 εκτίουν ποινές 15 ετών και άνω. Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε στο BBC ότι όσοι έχουν καταδικαστεί για φόνο δεν θα αφεθούν ελεύθεροι.
Κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου, το Ισραήλ θα επιτρέψει επίσης στους εκτοπισμένους Παλαιστινίους που βρίσκονται τώρα στο νότιο τμήμα της Γάζας να επιστρέψουν στο βόρειο τμήμα.
Σχεδόν το σύνολο των 2,3 εκατομμυρίων κατοίκων της Γάζας αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους εξαιτίας των μαχών.
Τρίτο στάδιο
Το τρίτο και τελευταίο στάδιο θα περιλαμβάνει την ανοικοδόμηση της Γάζας – κάτι που θα μπορούσε να διαρκέσει χρόνια και κάτι για το οποίο καμία πλευρά δεν έχει ανακοινώσει το παραμικρό σχέδιο. Ο Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις θα παραμείνουν σε μια ζώνη ασφαλείας εντός της Γάζας κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε εκεχειρίας.
Τα αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τη συμφωνία
Για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο χρειάστηκαν μήνες επίπονων έμμεσων διαπραγματεύσεων, όχι μόνο επειδή το Ισραήλ και η Χαμάς δεν εμπιστεύονται καθόλου ο ένας τον άλλον.
Η Χαμάς ήθελε τον πλήρη τερματισμό του πολέμου προτού απελευθερώσει τους ομήρους, κάτι που ήταν απαράδεκτο για το Ισραήλ. Η κατάπαυση του πυρός θα διακόψει ουσιαστικά τον πόλεμο, ενώ οι όροι της θα εφαρμοστούν. Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν θα σημαίνει ότι ο πόλεμος τελείωσε οριστικά.
Ένας από τους βασικούς πολεμικούς στόχους του Ισραήλ ήταν να καταστρέψει τις στρατιωτικές και κυβερνητικές δυνατότητες της Χαμάς. Αν και το Ισραήλ την έχει πλήξει σοβαρά, η Χαμάς εξακολουθεί να έχει κάποια ικανότητα να λειτουργεί και να ανασυντάσσεται.
Δεν είναι επίσης σαφές ποιοι όμηροι είναι ζωντανοί ή νεκροί ή αν η Χαμάς γνωρίζει πού βρίσκονται όλοι όσοι παραμένουν αγνοούμενοι. H Χαμάς έχει ζητήσει την απελευθέρωση ορισμένων κρατουμένων, τους οποίους το Ισραήλ λέει ότι δεν θα απελευθερώσει. Σε αυτούς πιστεύεται ότι περιλαμβάνονται όσοι συμμετείχαν στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.
Δεν είναι επίσης γνωστό αν το Ισραήλ θα συμφωνήσει να αποχωρήσει από τη νεκρή ζώνη μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία ή αν η παρουσία του εκεί θα είναι αόριστη.
Οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός είναι πιθανό να είναι εύθραυστη. Οι εκεχειρίες μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς που σταμάτησαν προηγούμενους πολέμους κλονίστηκαν από αψιμαχίες και τελικά κατέρρευσαν.
Το χρονοδιάγραμμα και η πολυπλοκότητα αυτής της εκεχειρίας σημαίνει ότι ακόμη και ένα μικρό περιστατικό θα μπορούσε να μετατραπεί σε μεγάλη απειλή.
Η δυσκολία της συμφωνίας
Οι διαπραγματεύσεις για την επίτευξη της δεύτερης και της τρίτης φάσης της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός – η οποία αποσκοπεί στον ουσιαστικό τερματισμό του πολέμου – θα αρχίσουν την 16η ημέρα εφαρμογής της συμφωνίας, σύμφωνα με τον ισραηλινό αξιωματούχο. Ωστόσο η κατάπαυση του πυρός δεν είναι εγγυημένο ότι θα συνεχιστεί πέραν της πρώτης φάσης της συμφωνίας.
Ο αξιωματούχος δήλωσε ότι το Ισραήλ είναι πρόθυμο να “φέρει όλους τους ομήρους μας πίσω στην πατρίδα” και θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για να εισέλθει στη δεύτερη φάση της συμφωνίας με καλή πίστη, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στην πλήρη απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα.
Το Ισραήλ δεν δεσμεύεται να τερματίσει τον πόλεμο στη συμφωνία, αλλά έχει δεσμευτεί να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για να εισέλθει στην επόμενη φάση της συμφωνίας – η οποία θα οδηγήσει στην πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων. Το Associated Press ανέφερε ότι οι διαμεσολαβητές έδωσαν προφορικές εγγυήσεις στη Χαμάς ότι θα πιέσουν το Ισραήλ να καταλήξει σε συμφωνία για τις επόμενες φάσεις της συμφωνίας.
Τι προκάλεσε τον πόλεμο
Στις 7 Οκτωβρίου του 2023, Εκατοντάδες ένοπλοι υπό την ηγεσία της Χαμάς εξαπέλυσαν μια άνευ προηγουμένου επίθεση στο νότιο Ισραήλ, διαρρηγνύοντας τον συνοριακό φράχτη κι επιτέθηκαν σε κοινότητες, αστυνομικά τμήματα και βάσεις του στρατού.
Περίπου 1.200 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 250 όμηροι μεταφέρθηκαν στη Γάζα. Η Χαμάς εκτόξευσε επίσης χιλιάδες ρουκέτες προς το Ισραήλ.
Το Ισραήλ απάντησε με μια μαζική στρατιωτική εκστρατεία, αρχικά από αέρος και στη συνέχεια με χερσαία εισβολή. Έκτοτε, το Ισραήλ επιτίθεται σε στόχους σε όλη τη Γάζα από ξηρά, θάλασσα και αέρα, ενώ η Χαμάς επιτίθεται στο Ισραήλ με ρουκέτες.
Η επίθεση του Ισραήλ έχει καταστρέψει ουσιαστικά την Γάζα και έχει οδηγήσει σε σοβαρές ελλείψεις τροφίμων, με τη βοήθεια να δυσκολεύεται να φτάσει σε όσους την έχουν περισσότερο ανάγκη. Περισσότεροι από 46.600 άνθρωποι -στην πλειονότητά τους άμαχοι- έχουν σκοτωθεί από τις επιθέσεις του Ισραήλ, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς στη Γάζα.
enikos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου