Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2025

Ρευστότητα 11,35 δισ. στην οικονομία το 2025 από ΕΣΠΑ και ΤΑΑ


 του Τάσου Δασόπουλου

Σε έναν ατέλειωτο αγώνα δρόμου μπαίνει φέτος το ΥΠΕΘΟ, προκειμένου να διαθέσει για πρώτη φορά στην οικονομία κοινοτικούς πόρους ύψους 11,35 δισ. ευρώ, από τα οποία 4,9 δισ. ευρώ προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης κι Ανθεκτικότητας και 6,45 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ 2021-2027.

Μέσα στο 2025 το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων θα σπάσει το ρεκόρ των 13,2 δισ., όπου έφτασε το 2024, και θα αυξηθεί στο 14,1 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 9,2 δισ. ευρώ θα είναι τα συγχρηματοδοτούμενα έργα από το ΕΣΠΑ, μαζί με τους εθνικούς πόρους ύψους 2,75 δισ. ευρώ, και τα 4,9 δισ. ευρώ θα είναι το "εθνικό στοίχημα" του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο διανύει πλέον τους τελευταίους μήνες υλοποίησής του. 

Μαζί με τις δαπάνες του ΤΑΑ, το ΥΠΕΘΟ, έχοντας εισπράξει τα 18,3 δισ. από τα 36 δισ. ευρώ του ΤΑΑ, θα πρέπει να τρέξει και για την είσπραξη των υπόλοιπων περίπου 17,7 δισ. ευρώ τους επόμενους 18 μήνες. 

Πού θα διατεθούν τα χρήματα του ΤΑΑ 

Τα 4,9 δισ. ευρώ των πόρων του ΤΑΑ θα διατεθεί για την ένταξη στον σχεδιασμό του Ταμείου νέων έργων, καθώς και για την ολοκλήρωση έργων που εντάσσονται στο πρόγραμμα με τίτλο "Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας". Το πρόγραμμα σχετίζεται με δράσεις που χρηματοδοτούνται από το RepowerEU, που αποσκοπεί στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. 

Συγκεκριμένα θα χρηματοδοτηθούν:

- Επενδύσεις υποδομής με συγκεκριμένα ενεργειακά κριτήρια για την κατασκευή νέων κτιρίων, συστημάτων που συνδυάζουν σταθμό ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και σύστημα παραγωγής "πράσινου" υδρογόνου, συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και εγκαταστάσεις θαλάσσιων αιολικών ή πλωτών φωτοβολταϊκών πάρκων. 

- Επενδύσεις που ενισχύουν σημαντικά την ελληνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητά της σε διεθνές επίπεδο. 

Παράλληλα, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προωθείται η υλοποίηση σημαντικών έργων, με προβλεπόμενη δαπάνη για το 2025 όπως φαίνεται στη συνέχεια:

- Βελτίωση οδικής ασφάλειας μέσω επεμβάσεων σε αστικά και υπεραστικά οδικά δίκτυα, με προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας, περιορισμό ατυχημάτων και αυστηρή τήρηση των περιβαλλοντικών προτύπων (206 εκατ. ευρώ). 

- Προληπτική συντήρηση 250 γεφυρών με έξυπνες τεχνολογίες και αισθητήρες για παρακολούθηση της δομικής επάρκειας, αποτροπή ατυχημάτων και αντιμετώπιση κινδύνων από την κλιματική αλλαγή (156 εκατ. ευρώ). 

- Αναβάθμιση και δημιουργία ενεργειακά αποδοτικών τουριστικών λιμένων, με συνακόλουθη προώθηση της διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος, της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας μέσω εξειδικευμένων μελετών και δράσεων ψηφιοποίησης (139 εκατ. ευρώ).

 - Ανακαίνιση 156 κέντρων υγείας (133 εκατ. ευρώ) και αναβάθμιση νοσοκομειακών υποδομών (102 εκατ. ευρώ) για βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας μέσω ανακατασκευών, νέων εγκαταστάσεων και ενεργειακών παρεμβάσεων. 

 - Στοχευμένα προγράμματα κατάρτισης σε κλάδους αιχμής, με έμφαση στις δεξιότητες υψηλής ζήτησης, για ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και σύνδεση με την αγορά εργασίας (103 εκατ. ευρώ). 

 - Κατασκευή νέας γραμμής προαστιακού σιδηρόδρομου μήκους 36 χλμ. στα δυτικά της Αθήνας για την εξυπηρέτηση κατοικημένων περιοχών και εμπορευματικών αναγκών (97 εκατ. ευρώ). 

 - Ψηφιοποίηση αρχείου δημόσιων νοσοκομείων για τη διασφάλιση της πρόσβασης πολιτών και υγειονομικού προσωπικού σε ιατρικά δεδομένα, μέσω της εφαρμογής του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας (83 εκατ. ευρώ).

 - Παροχή κουπονιών συνδεσιμότητας για ευρυζωνική πρόσβαση υψηλών ταχυτήτων, με κάλυψη των εξόδων σύνδεσης και εξοπλισμού για την ενίσχυση των νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (79 εκατ. ευρώ). 

Από το δανειακό σκέλος του ΤΑΑ αναμένεται εντός του 2025 να εκταμιευθούν προς τα πιστωτικά ιδρύματα ποσά ύψους 5.455 εκατ. ευρώ. Σημαντικό μέρος αυτών αφορά το πρόγραμμα "Σπίτι μου ΙΙ" με πόρους 1 δισ. ευρώ από το ΤΑΑ και επιπλέον 1 δισ. ευρώ από τα πιστωτικά ιδρύματα, καθώς και το πρόγραμμα "Αναβαθμίζω το σπίτι μου" με πόρους 300 εκατ. ευρώ από το ΤΑΑ. 

Έργα αποκατάστασης μετά τον "Daniel"

Με χρηματοδότηση αποκλειστικά από εθνικούς πόρους δίνεται προτεραιότητα στην ένταξη και υλοποίηση επιπλέον έργων αποκατάστασης, μετά τις καταστροφικές πλημμύρες του "Daniel" στη Θεσσαλία, παράλληλα με τα έργα υποδομής που αφορούν άλλες περιοχές της επικράτειας. Επισημαίνεται ότι από το 2024 και εφεξής προβλέπονται πόροι ύψους 600 εκατ. ευρώ ετησίως για το Ειδικό Πρόγραμμα Φυσικών Καταστροφών, οι οποίοι χρηματοδοτούνται εν μέρει από το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση και χρησιμοποιούνται τόσο για την αποκατάσταση των πληγέντων μέσω της κρατικής αρωγής όσο και για σημαντικά έργα υποδομών, στο πλαίσιο της πρόληψης και της αποκατάστασης των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, το Ειδικό Πρόγραμμα Φυσικών Καταστροφών καλύπτει: 

- Tην υλοποίηση έργων υποδομών αρμοδιότητας των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, 

- Tην επιχορήγηση/ενίσχυση τελικών δικαιούχων καθώς και 

- Tην υλοποίηση έργων αποκατάστασης ζημιών σε υποδομές και στο φυσικό και δασικό πλούτο. 

Εισροές 9,8 δισ. ευρώ από το ΤΑΑ 

Το 2025 η Ελλάδα θα διεκδικήσει άλλα 9,3 δισ. ευρώ, από τα 36 δισ. που δικαιούται η χώρα από το ΤΑΑ, μέσα από την 6η και την 7η δόση του προγράμματος. Αν σε αυτά προστεθούν και τα 500 εκατ. ευρώ που μένουν σε εκκρεμότητα από την 5η δόση και συμπεριληφθούν στο αίτημα για την 6η δόση (αν πιάσουμε τελικά και τον στόχο συμβασιοποίησης για νέα δάνεια), τότε το ποσό φτάνει τα 9,8 δισ. ευρώ, που αποτελεί νέο ρεκόρ για το ελληνικό πρόγραμμα. 

Το ΥΠΕΘΟ θα έχει το 2025 να εκπληρώσει συνολικά 78 ορόσημα και στόχους, από τα οποία τα 43 αφορούν την 6η δόση συνολικού ύψους 5 δισ. ευρώ, με το σχετικό αίτημα για την εκταμίευσή της να γίνεται μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού. Τα υπόλοιπα 35 ορόσημα και στόχοι θα συνοδεύουν την εκταμίευση της 7ης δόση του Ταμείου, συνολικού ύψους 4,3 δισ. ευρώ, με το σχετικό αίτημα για την εκταμίευσή της να αναμένεται να γίνει τον Οκτώβριο του 2025.

 capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου