Νατάσα Στασινού • nstasinou@naftemporiki.gr
Για χρόνια το δολάριο ήταν ο αδιαμφισβήτητος «βασιλιάς» των αγορών: το ασφαλές καταφύγιο, το νόμισμα-άξονας του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, το μέτρο σύγκρισης για τα πάντα.
Το 2025, όμως, το βρίσκει αποδυναμωμένο με τη χειρότερη επίδοση σχεδόν δεκαετίας και με τις αγορές να αμφισβητούν ανοιχτά το προβάδισμά του. Και καθώς η παγκόσμια ανάπτυξη επιταχύνει και η Fed ετοιμάζεται να χαλαρώσει κι άλλο τη νομισματική πολιτική, οι ειδικοί προειδοποιούν: το 2026 μπορεί να είναι η χρονιά που ο «βασιλιάς» θα φανεί οριστικά γυμνός.
Η χειρότερη επίδοση εδώ και 8 χρόνια
Το δολάριο έχει υποχωρήσει περίπου 9% μέσα στο 2025 έναντι ενός καλαθιού βασικών νομισμάτων, καταγράφοντας τη χειρότερη ετήσια επίδοσή του από το 2017.
Η πτώση αυτή αποδίδεται κυρίως στις προσδοκίες για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ, στη συρρίκνωση των επιτοκιακών διαφορών με άλλα μεγάλα νομίσματα, αλλά και στις ανησυχίες γύρω από τα δημοσιονομικά ελλείμματα και την πολιτική αβεβαιότητα.
Παρότι ο δείκτης δολαρίου έχει ανακάμψει σχεδόν 2% από τα χαμηλά του Σεπτεμβρίου, οι περισσότεροι στρατηγικοί αναλυτές στην αγορά συναλλάγματος διατηρούν τις προβλέψεις τους για περαιτέρω εξασθένιση το 2026.
Υπερτιμημένο σε πραγματικούς όρους
Σύμφωνα με στοιχεία της Bank for International Settlements, η πραγματική σταθμισμένη συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου –δηλαδή προσαρμοσμένη για τον πληθωρισμό– παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Τον Οκτώβριο διαμορφωνόταν στις 108,7 μονάδες, μόλις λίγο χαμηλότερα από το ιστορικό υψηλό των 115,1 μονάδων στις αρχές του έτους.
Για πολλούς επενδυτές αυτό αποτελεί ένδειξη ότι, παρά την πρόσφατη διόρθωση, το δολάριο εξακολουθεί να είναι θεμελιωδώς υπερτιμημένο. Όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, ιστορικά η αποδυνάμωση του δολαρίου συνοδεύει κύκλους μείωσης επιτοκίων, καθώς τα χαμηλότερα επιτόκια μειώνουν την ελκυστικότητα των δολαριακών τοποθετήσεων.
Παγκόσμια ανάπτυξη: χάνει το «πλεονέκτημα» των ΗΠΑ
Καθοριστικός παράγοντας για τις προβλέψεις περί αδυναμίας του δολαρίου είναι η εκτίμηση ότι το χάσμα ανάπτυξης μεταξύ ΗΠΑ και υπόλοιπου κόσμου θα περιοριστεί.
Η δημοσιονομική ώθηση στη Γερμανία, τα μέτρα στήριξης της οικονομίας στην Κίνα και οι βελτιωμένες προοπτικές στην ευρωζώνη εκτιμάται ότι θα μειώσουν το «growth premium» που στήριζε το δολάριο τα τελευταία χρόνια.
Όπως τονίζουν διαχειριστές κεφαλαίων, όταν η παγκόσμια ανάπτυξη επιταχύνεται εκτός ΗΠΑ, οι επενδυτές τείνουν να αναζητούν αποδόσεις σε άλλα νομίσματα και αγορές, περιορίζοντας τη ζήτηση για δολάρια.
Απόκλιση κεντρικών τραπεζών και αλλαγή σκυτάλης στη Fed
Η προοπτική περαιτέρω μειώσεων επιτοκίων από τη Fed, την ώρα που άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες (όπως η EKT) σκέφτονται ακόμη και αυξήσεις επιτοκίων, αποτελεί ακόμη έναν αρνητικό παράγοντα για το δολάριο. Η Fed προχώρησε σε μείωση επιτοκίων τον Δεκέμβριο, με τη διάμεση πρόβλεψη των αξιωματούχων να δείχνει μία ακόμη μικρή μείωση το 2026.
Παράλληλα, η αποχώρηση του Τζερόμ Πάουελ και ο διορισμός νέου προέδρου από τον Ντόναλντ Τραμπ δημιουργεί προσδοκίες για μια πιο «ήπια» στάση της κεντρικής τράπεζας. Υποψήφιοι για τη θέση έχουν στο παρελθόν ταχθεί υπέρ χαμηλότερων επιτοκίων, γεγονός που ενισχύει τα σενάρια περαιτέρω χαλάρωσης.
Υπό τις συνθήκες αυτές εκτιμάται ότι την επόμενη χρονιά, 1 ευρώ θα αγοράζει 1,20 ή και 1,25 δολάρια. Σήμερα η ισοτιμία είναι στα 1,17 δολάρια ανά ευρώ.
Όχι ευθεία γραμμή
Παρά το αρνητικό μεσοπρόθεσμο αφήγημα, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η πορεία του δολαρίου δεν θα είναι γραμμική. Η έντονη επενδυτική αισιοδοξία γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη και οι εισροές κεφαλαίων στις αμερικανικές μετοχές μπορούν να προσφέρουν βραχυπρόθεσμη στήριξη στο δολάριο.
Επιπλέον, η ώθηση στην ανάπτυξη των ΗΠΑ από τη λήξη της κυβερνητικής παράλυσης και τις πρόσφατες φορολογικές ελαφρύνσεις ενδέχεται να ενισχύσει προσωρινά το νόμισμα στις αρχές του 2026.
Ωστόσο, όπως σημειώνουν διαχειριστές κεφαλαίων, δύσκολα αυτοί οι παράγοντες θα αποτελέσουν διατηρήσιμους μοχλούς στήριξης για ολόκληρο το έτος.
naftemporiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου