Μετά τις εκτοπίσεις στη Νικόπολη του Πόντου και την επιστροφή των εξορίστων το 1918, η κατάσταση ήταν δύσκολη και απαιτούσε συνεργασία πολλών πλευρών για να ανακουφιστεί ο κόσμος που υπέφερε. Ανάμεσά τους και έξι πρόκριτοι, το έργο των οποίων αναγνώρισαν οι Γαρασαρώτες μνημονεύοντάς το και αφού εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα. Σ’ αυτούς αναφέρεται και ο φιλόλογος-συγγραφέας Νίκος Εμμανουηλίδης σε άρθρο του, το 2012, στο τριμηνιαίο λαογραφικό περιοδικό Παναγίας Σουμελά, την Ποντιακή Εστία.
≈
Αξιομνημόνευτοι πρόκριτοι της Νικόπολης
Δύσκολα τα τελευταία χρόνια στη Νικόπολη. Μετά τις άγριες εκτοπίσεις του 1916 και την επιστροφή των εξορίστων με την ανακωχή του 1918 ο μητροπολίτης Γερβάσιος ζητά με επιστολές βοήθεια από ομογενείς του εσωτερικού και εξωτερικού και από τα δέματα, που καταφθάνουν στη μητρόπολη με τρόφιμα, ρουχισμό, κλινοσκεπάσματα και άλλα και με τα 2.000 δολάρια ομογενών της Αμερικής, προσπαθεί να ανακουφίσει όσους γύρισαν στα ρημαγμένα σπίτια και στα έρημα χωράφια τους. Τους δίνει ζώα, ζωοτροφές, καλλιεργήσιμους σπόρους να ξαναρχίσουν τη ζωή, να σταθούν στα πόδια τους. Ιδρύει και ορφανοτροφείο για τα εκατοντάδες ορφανά.
Από το 1926 (Π. Καϊσίδης: μήπως από το 1916;) έχει να αντιμετωπίσει το θηριώδη Τοπάλ-Οσμάν, σφαγέα των Ποντίων. Με τις στοχευμένες αυτές ενέργειες, την παροιμιώδη ψυχραιμία και τις διπλωματικές κινήσεις του στην αντιμετώπιση του αιμοσταγούς Τοπάλ Οσμάν σώζει χιλιάδες ζωές Ελλήνων. Παράλληλα, πρόκριτοι της Νικόπολης, καθένας από το πόστο του, προσφέρουν ύψιστες υπηρεσίες στους σκληρά δοκιμαζόμενους ομοεθνείς της πόλης και της περιφέρειας της Νικόπολης. Μνημονεύονται οι πιο κάτω με αλφαβητική σειρά:
1. Γεωργιάδης Χαράλαμπος: Γνώστης της τουρκικής, ως διευθυντής της Αγροτικής Τράπεζας, για πολλά χρόνια, βοηθά τον αγροτικό πληθυσμό της περιφέρειας. Εγκαταστάθηκε στην Καβάλα (†1951)
2. Εμινίδης Κωνσταντίνος: Ως πάρεδρος στο Πρωτοδικείο Νικόπολης και ως μέλος του νομαρχιακού συμβουλίου προσφέρει μεγάλες υπηρεσίες στον ελληνικό πληθυσμό και προπαντός στους ανυπεράσπιστους κατοίκους της επαρχίας. Αλλά και ως μέλος της δημογεροντίας στη μητρόπολη και όταν διορίστηκε από το μητροπολίτη Γερβάσιο πρόεδρος της δημογεροντίας και εκπρόσωπος
της κοινότητας απέναντι στην τουρκική κυβέρνηση, συμβάλλει στο μέτρο του δυνατού, στο να αποφευχθούν τα χειρότερα στους ομογενείς, αψηφώντας τους κινδύνους στην εκτέλεση των καθηκόντων του. Εγκαταστάθηκε στην Καβάλα (†1934).
3. Ιορδανόπουλος Ιωσήφ: Διετέλεσε διαδοχιχκά μέλος της εκκλησιαστικής επιτροπής και μέλος της σχολικής εφορίας. Από τις θέσεις του αυτές, λόγω των καλών σχέσεων που συντηρούσε με τους ιθύνοντες Τούρκους, βοηθά πολλούς ομοεθνείς στην επίλυση δικαστικών υποθέσεων και στρατολογίας. Εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη (†1938). Είναι ο παππούς μου από την πλευρά της μητέρας. Δεν πρόλαβα να τον γνωρίσω.
4. Νεστορίδης Σάββας: Από τους πιο ευκατάστατους στη Νικόπολη. Ως μέλος εκκλησιαστικής επιτροπής και της δημογεροντίας στη μητρόπολη καλύπτει πολλές ανάγκες της κοινότητας Νικόπολης με τις πλούσιες δωρεές του.
5. Τεμεκιουνίδης Γεώργιος: Κάτοχος της τουρκικής γλώσσας, επιδέξιος στην πολιτική, είχε διασυνδέσεις με την ιθύνουσα τάξη της Τουρκίας και από τη θέση του αυτή μεσολαβεί στη διευθέτηση πολλών ζητημάτων των χριστιανών, που προσέφευγαν σ’ αυτόν. Τελευταία γίνεται ένορκος δημοτικός σύμβουλος και από τα πόστα του αυτά προσφέρει ανεκτίμητες υπηρεσίες στους ομογενείς. Εγκαταστάθηκε στην Προσοτσάνη Δράμας (†1931).
6. Φουρνιάδης Ιωάννης: Υπήρξε πρόεδρος της κοινότητας Νικόπολης την περίοδο των καταδιώξεων και σφαγών του Τοπάλ Οσμάν. Αντιμετωπίζει με ψυχραιμία τους εναντίον του προπηλακισμούς. Με κίνδυνο της ζωής του προσπαθεί να μην πέσουν στα χέρια των καταδιωκτικών αποσπασμάτων του
Τοπάλ-Οσμάν φυγόστρατοι χριστιανοί, που από διάφορα μέρη κυνηγημένοι αναγκάζονται να ζητήσουν άσυλο στη Νικόπολη. Ταυτόχρονα σε συνεργασία με τη μητρόπολη και ευκατάστατους ομογενείς φροντίζει να βρουν στέγη και τροφή εκατοντάδες Έλληνες, που έρχονταν στη Νικόπολη από την περιφέρεια και άλλα μέρη της τουρκικής επικράτειας. Εγκαταστάθηκε στην Καβάλα (†1929).
Εκτός από αυτούς και πολλοί άλλοι ως πρόεδροι κοινοτήτων ή μέλη της εκκλησιαστικής επιτροπής και της σχολικής εφορίας στην περιφέρεια πρόσφεραν μεγάλες υπηρεσίες στους τόπους καταγωγής τους, που παραμένουν αφανείς.
Νίκος Εμμανουηλίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου